Persessies

Een persessie konder vergelijke mèt ’ne stoet, goonentaerende bèèënde minse.

De Kreispersessie.

As de kreispersessie rondtrok, woas het de gewènde dat dei halt hoel bij de kepellekes èn ’t veld. Èn de ‘Kreisdoage, trokken de kreispersessies èn alle perochies, drei doag noodegang, vier het hoehgfeest van O.H. Hiemelvoart, doer de velde bouten het dèrp. Èn dei persessies woert alleen mer e kreisbeeld mètgedroage. Der woert gebèèd vier :”de vruchtbaarheid van de aarde”, “de vruchten van de aarde”. De opbrèngst van de grond (landbouw) woas de prinsepoalste bron van de middelen óm te lèève.

As dei persessies rondtrokke,
-woerten er geldstèkken èn ’n sjoal gelagd bij èlke kepel dei ze verbij koeme.
- woert de litenie van Alle Hèlligen en boetepsalme gezònge . Het zangkoor zóng meestal èn ’t Latijn,wei dat doen de gewènde woas. Het koor zóng veer en het volk antwoerdde mèt: ”Ora pro nobis” = Bid voor ons.

Ènne perochie Gènk trokke ze
den 1° doag via De Zoavel, en De Koule noo Wèntersloag.
den 2° doag noo de Brèt en Geliere.
den 3° doag noo Langere.

De kepelle woerten doer de geboeren óm ter sjoenst versierd, mèt griehn, bloemen en zandtapijte. Doen het boerelabeer stillekesoan verdwieën en vervange woas doer febrikke, verdwieën dat sjoen kèrkelek volksgebreik èn de joere 1950-1960.

De Histoerie van dei Kreispersessie.

Bedacht doer den H. Mamertus èn 470. (Da’s ooch eene vanne ijshèllige)
511; de Franse bissjoppe beslissen èn Orleans, dat er eenen doag per joor mos gebèèd wèère vier de zèègen ieëver de velde.
813; de kèrkleeïng veralgemeent het gebreik èn ’n konfrensie èn Mayence (Mainz ?)

Èn Gènk: De abdis van het monasterium van Belisia (abdij van Munsterbilzen) Aleydis van Brunshorne sjrijft ieëver de kreispersessie èn Gènk èn 1303 :…..de parochies Gencke, Riemste, Gelche(Gellik) en Asche, onner de hiersjappij van Belisia.
Arnoldus V woas doen graaf van Loon

Èn de histoerie van de veldkepelle wiert er ooch nogal ‘ns oandacht gegèèven oan de

“Sakramentspersessie”

Altelichelek ontstoeën en viergesjrieëven doer poos Urbanus de V° èn 1264 op oandrènge van de Zoalige Juliana van Retinnes.

Èn Gènk:

En 1566 èster al ’n persessie gewèèst èn Gènk-dèrp. Dat steet èn de perochiearsjieve. ’n Rèèkenig ès èngesjrieëve vier het betoale van ‘ne mizzekant en vier het trakteere van dei mètgezóngen haaë.

Èn den tijd van pestoer Heeser trok ze het ierst out èn 1925 och -26. Ze vertrok noo de hoemès. De priester droehg de monstrans mèt het H. Sakrament (‘n hostie) onner ‘nen hiemel, gedroage doer de vernoamste notoabele van het dèrp . De strótte woeren allemool sjoen versierd mèt kleerige lentebloeme, grien beemkes enz.. Hertgins stond ‘ne rèstaltoor. Onnerwijl het kèrkkoor den “Tantum ergo” zóng, krieëge de minse de zèège mèt de monstrans. Oane kepellekes, dei spisjoal versierd woere, woert vaneeges ooch halt gehaage. De vereeniginge stapden ooch mèt. Vernoam woas de hermenie och de fanfaar, dei speelden dan persessiemarsje. Wèème gònk verop? De belleman en de plissen èn galatenie.

Alleman die doo oan mèt, want het woas ’n echt feest, e moatsjappelek gebiere, echde ‘volkskiltier’. Erfgoed, e volksgebreik dat ooch wier nemie besteet. Alle minse kosten en mochde mètdoeën. Hoost alle vereeniginge mèt hin vlag , de sjoole ,boevan de klasse ’n tafereel out het Evangelie outbeeldde; vb. de H. Barbara, ‘n aaner klas: De plakoate mèt de Twelf Beloften… de Kruistochters, de Bond v.h. H. Hart, De Vrouwegilde,(KAV) De KAJ, VKAJ; de Chiro , de Sportvereeniginge, tot dei  van de Honsdrèssage mèt hin hon tou, de Inwijkelinge: vb. De Poolse, Hongaarse dansgroepe enz. èn hin nassjenoale kleederdracht.

As de sakrementspersessie outtrok, zóng het kèrkkoor oarig wat Latijnse gezange.

Bij de zèègeningen oan de rèstaltoore: “Tantum ergo Sacramento…..”
Laten wij dan buigend eren….
Onnerwèège: het “ Lauda Sion Salvatorem….” 
Sion, loof uw Zaligmaker…
Het “ Ecce panis angelorum…”
Zie het brood der engelen (hemelkringen)

Èn veel perochies trok de persessie out op Sakrementsdoag och de zondig ternoo.
(Sakrementsdoag: 10° doag noo Pènkstere) Èn sommigte kèrke trok op Witten-Donnerdig ’n kleen persessie rond, ter iere van het H.Sakrament.