Startpagina
Woordenlijst
Spelling
Taaltechnieken
Kijk en luister
Gènker Liere Lèèze
Veldeke online
Out: Vèè kalle Gènker
Historiek
Gènker Kepellekes
Wei ver het zoeal 'ns zègge
Links & bronnen
Veelgestelde vragen
Contact Sitemap Dankwoord

Veldkepellekes

Wei allewijl de veldkepellekes ter outziehn, zijn ze nog nie zoe aad. Dat zilder gewoar wèèren asder wèt èn wèlken tijd ze gebód zijn, och, vieral vier de aadste, herbód zijn oppe plak boe ze nou nog stoeën.

 

Wat ver zieëker wieëten , ès het feit dat èn de Fransen tijd (1789 -1815) vier Napoleon, al dei veldkepellekes mosten oafgebroeëken och èn brand gestoeëke wèère. Dat woas hei èn oos Gènk nie aaners.

 

Lang ternoo woerte ze dan heropgebód mèt nouw matterjoale, wei brikke, panne, smeedijzer, de bènnekant bezatte, gevaerfd, wei der het heië nog kont ziehn.

 

Al iewelang hèbbe kepellekes bestoeën; zoewoal bij de Oude Grieken as bij de Romeine. Èn de middeliewe krieëge dei bookes wier ‘nen aaneren ènpak op ’t lèève vanne bevolking.

 

Èn de Romeinsen tijd (tot 400) zatte ze bij de kreispinte vanne wèèg e Mercurius- beeldsje, de god vanne reezigers. Wèème doo verbij koem, goeide ‘ne steen noo dat beeldsje. Op vernoam plakke bóde dei Romeine kleen tempelkes im hin gooden te veriere. Loater poeke de kristene dei beeldsjes weg en zatten er e kreis ènne plak. Nog loater moekde ze ’n nis èn dèè steenhoop en zatte ze ter e beeldsje van ‘nen hèlligen èn. Dat woas spisjoal vier dei lei dei op bèèvert gónke. Doo bèède ze dan efkes im nie te verongelèkke och ieëvervalle te wèère.

 

Poos Gregorius (560-604) zag : “ De Romeinse tempelkes nie verniele! Wat er ènsteet, moetder vervange doer hèllige beeldsjes.” Dat nog veel loater zoeveel kepellekes gebód woerte, kèmt imdat er zoeveel gehèchte te wijd vanne kèrk loehge. De kepellekes dienden dan im de kèrk te vervange. Ze woerte gebód doer ’n femielie och soame doer de geboere, de bewoeners van het gehècht.

 

Hennig wat kèrkdèrpe zijn ontstoeën rond zoe e kepelleke dat nogal ‘ns herbód ( vergroet) woert, tot het ten-lange-lèste ’n echde kèrk woas èn ’t dèrp.

 

Nou konne ve ter hoost zieëker van zijn dat de aadste kepellekes èn Gènk al bestonte vier 1800. Och dat nog echt te achterhoalen ès, das te betwijfele. Mèt: “Het zoo konne zijn…”, zit mer niks dat zieëker ès. Èn dèè weier van veronnerstèllinge goeën ver dan ooch nie vèsse.