Het werkwoord: Het Tegenwoordig Deelwoord
Het tegenwoordig deelwoord wiert gebreikt as de haaneling och het gebiere nog bieëzig ès.
Vèrm: Tegenwoordig deelwoord + vervoegd werkwoord (Persoonsvorm)
Funksie: Gee versjil tèssen het Nederlands en het Gènker dialekt.
Maer! Èn ’t Gènker dialekt gebreike ver het achtervoegsel -taere.
Nederlands |
Gènker dialekt |
(al) zingend |
Zèngentaere trokke (pv) de wichter door de hee. |
(al) lopend |
loopentaere + pv |
spelend |
spieëlentaere + vervoegd werkwoord (pv) |
zittend |
Zittentaere kos oos moeder vierlèèze. |
pratend |
kallentaere |
zwetend |
zweetentaere |
sukkelend |
siggelentaere |
grommelend |
grómmelentaere |
gaande |
goonentaere |
Nou dit. Het Tegenwoordig deelwoord as Bijvoegelijk naamwoord gebreikt.
Bij mannelijk en vrouwelijk enkelvoud en meervoud zètte ver de eindlètter -e troan. Bij de onzijdige weerd èn ’t enkelvoud geen eind -e.
Nederlands |
Gènker dialekt enkelvoud |
Gènker dialekt meervoud |
Een zingende tiener |
'ne zèngenden tiener (mannelijk) |
zèngende tieners |
Een trekkend paard |
'n trèkkend pèèrd (onzijdig) |
trèkkende pèèrd |
De zwemmende haring |
de zwèmmenden hiering |
zwèmmende hieringe |
De spinnende kat |
de spènnende kat |
spènnende katte |
De kakelende hen |
de koakelende hin |
koakelende hinne |
Een blaffende hond |
'ne blaffenden hond |
blaffende hon |
Rottend hout |
rottend hoot (onzijdig) |
|
Kokend water |
koeëkend woater (onzijdig) |
|
En nog! Het Tegenwoordig deelwoord als Bijwoord gebruikt bij een Bijvoeglijk naamwoord krijgt
uitgang –tig.
Een gloeiend heet ijzer |
E gleinetig heet ijzer |
Een razend kwade hond |
'ne roozetig kooien hond |
Een krakend droge denneknop |
'ne kroaketig drieghen dènneknop |
Raadpleeg ook blz 35 en
36 in “Genker lezen en schrijven"
|