Zelfstandige naamwoorden: hun verkleiningsvorm

In onze standaardtaal, het Nederlands, herkennen we de verkleiningsvorm aan de achtervoegsels.

uitgangen:

- je: haas - haas-je, roosje
- tje: parel – parel-tje, kereltje
- etje: pan – pann-etje, balletje
- pje: raam – raam-pje, boompje

Èn oos Gènker dialekt ès dat toch efkes aaners.

1. Verkleiningsvorm door het achtervoegsel -ke (niet gebruikelijk in het Nederlands)

- met klankverandering (umlaut) zoals in:

lap – lepke, haas – haeske, boom – beemke, appel – eppelke,

hous – heiske, doehs – diehske, stoel – stielke, ploum – pleimke, kalf – kelfke.

- de klank blijft behouden (zonder umlaut) zoals in:

mes – meske, been – beenke, kreis – kreiske, hin – hinneke, pen – penneke,
aerm – aermke, ’n ee (een ei) - ’n eeke, knijn – knijnke, kou (koe) – kouke.

2. Verkleiningsvorm met achtervoegsel -ske

- met klankverandering (umlaut) zoals in :

de nak – het nekske, tak – tekske, bank – bengkske, hók – hikske, sloag – slèègske, oog – eegske,
knoeëk – knieëkske, strouk - streikske.

- de klank blijft behouden (zonder umlaut) zoals in:

baerg – baergske, wèèg – wèègske, ’n dieëke – dieëkske, prik – prikske,
streik – streikskes (mv van strouk) , e keike – keikske (kuikentje)

3. Verkleiningsvorm met achtervoegsel -sje (meestal umlaut!)

Wordt gebruikt bij Zelfstandige naamwoorden Soortnamen eindigend op -d of -t zoals in:

De hand – het hendsje, den hond – het hinsje, land – lendsje, prent – prentsje,

kat – ketsje, klot – klètsje, hoed – hiedsje, road – rèèdsje, noeët – nieëtsje,

woerd – weerdsje, kleed – klidsje, kènd – kindsje

en toch : pèèrd – pèèrdsje, bèd – bèdsje, sent – sentsje, pint – pintsje

4. Bepalend lidwoord

Het bepalend lidwoord van de verkleiningsvormen in het Nederlands is : Het

En dat ès èn ’t Gènker krek hetzelfde: Het - ‘t

- het veegelke - vieëgelke ’t veegelke

- het meiske - ’t meiske (muisje)

- het menneke (mannetje)