Het Bezittelijk Voornaamwoord
1. 1° persoon enkelvoud: ik
Bezittelijk voornaamwoord = mijn
(in het Nederlands voor mannelijk, vrouwelijk en onzijdig)
Èn ’t Genker dialect efkes aaners!
-
Mijne + mannelijk enkelvoud.
Vb: mijne man, mijne villoo, mijne knei, mijne poer (prei)
Maer: mijnen hond, mijnen toun, mijnen tand, mijnen appel, mijnen iemer (mijnen voor t, d, h, en de klinkers)
-
Mijn + vrouwelijk enkelvoud.
Vb: mijn vroo, mijn dochter, mijn hous, mijn klak, mijn brók
-
Mij + onzijdig enkelvoud.
Vb. mij kènd, mij vieëgelke, mij kestim, mij ketsje, mij fleetsje
Maer: mijn hous, mijn dèrp, mijn tant (tante), mijn ee (ei)
(mijn voor: d,t,h en de klinkers)
-
Mijn + alle meervouden.
Vb: mijn hon (mannelijk), mijn katte (vrouwelijk), mijn kènner (onzijdig), mijn kleer
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk: de mijne
vrouwelijk: de mijn
onzijdig: het mijn
meervoud: de mijne
Outgesproeëken en gesjrieëve:
mijn = men = m’n
mijnen = m’nen (We horen noch –ij- noch –doffe e)
Vb: m’nen hoed, m’ne borstel, m’n sjool, m’n hous, m’n dèrp, me belke, me lempke
2. 1° Persoon meervoud
Nederlands: onze – ons
Genker dialect: Ooze – oos
-
Ooze + mannelijk enkelvoud.
Vb: ooze boas, ooze zoeën, ooze villoo, ooze bal
-
Oos + vrouwelijk enkelvoud.
Vb: oos dochter, oos, kat, oos kou (koe), oos beemke
-
Oos + onzijdig enkelvoud.
Vb: oos kènd, oos freet, oos ketsje, oos bload, oos lempke
-
Oos + al wat meervoud is.
Vb: oos hon, oos katte, oos kènner, oos heis, oos plenk
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk enkelvoud: den ooze
vrouwelijk enkelvoud: de oos
onzijdig: de oos
meervoud: de oos
3. 2° Persoon enkelvoud
Nederlands bezittelijk voornaamwoord: jouw, jouwe = van jou
Genker dialect: van dich
-
Dijne, dijnen + mannelijk enkelvoud:
Vb: dijne villoo, dijnen hoed, dijnen appel, dijne kedoo, dijnen tand, dijne stek (stok)
-
Dijn + vrouwelijk enkelvoud:
Vb: dijn dochter, dijn kat, dijn zèèg, dijn vroo, dijn kat, dijn kaar
-
Dij + onzijdig enkelvoud:
Vb: dij kènd, dij kaerke, dij beemke, dei getijg
Maer: dijn hous, dijn ee, dijn dikske, dijn eppelke
-
Dijn + al wat meervoud is:
Vb: dijn hon, dijn katte, dijn wichter, dijn beem, dijn tóffels
Ooch hei wier dijn = den = d’n, d’nen
Vb: d’n hon, d’n katte, d’ne rèèk (hark) d’nen hond, d’n doehs, d’n belkes, d’n sjoehn, d’nen appel.
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk enkelvoud: den dijne
vrouwelijk enkelvoud: de dijn
onzijdig enkelvoud: het dijn
meervoud: de dijn
mannelijk: dèèn hond, da’s den dijne
vrouwelijk: dei kat, da’s de dijn
onzijdig: dat gloas, da’s het dijn
4. 2° Persoon Meervoud
Nederlands: uw, uwe (van u, jullie)
óch = beleefdheidsvorm. Oer, oere (oeren)
-
Oer, oere +mannelijk enkelvoud:
Vb: oere mond, oeren hond, oere stal, oere villoo, oeren tand
-
Oer + vrouwelijk enkelvoud:
Vb: oer vroo, oer dochter, oer tóffel, oer sjèp (spade)
-
Oer + onzijdig enkelvoud:
Vb: oer hous, oer kènd, oer ee, oer himme, oer kleed
-
Oer + al wat meervoud is:
Vb: Oer hon, oer katte, oer heis, oer appele, oer haan (handen)
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk: ’t Ès den oere
vrouwelijk: ’t Ès de oer
onzijdig: ’t Ès het oer
meervoud: Het zijn de oer
5. 3° Persoon enkelvoud
Nederlands: zijn (mannelijk), haar (vrouwelijk), zijn (onzijdig)
In ’t Genker dialect met dezelfde verbuigingen als met mijn en dijn mannelijk
-
Zijne + mannelijk enkelvoud:
Vb: zijne kammeroad, zijne villoo, zijne stal, zijne grond
Maer: zijnen appel, zijnen hond, zijnen hoed, zijnen tand
-
Zijn + vrouwelijk enkelvoud:
Vb: zijn vroo, zijn dochter, zijn kat, zijn poert, zijn hand
-
Zij + onzijdig enkelvoud:
Vb: zij kènd, zij klekske, zij penneke, zij vaerkske, zij belke
Maer: zijn ee, zijn hoot, zijn hous, zijn ijzer
-
Zijn + al wat meervoud is.
Vb: Zijn taan, zijn heis, zijn kènner, zijn villoos, zijn katte
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk: de zijne
vrouwelijk: de zijn
onzijdig: het zijn
Vrouwelijk enkelvoud: Nederlands: haar, hare
Genker dialect: hier, hiere (hieren)
-
Hiere + mannelijk enkelvoud:
Vb: hiere man, hiere boas, hiere villoo, hiere mantel
Maer: hieren hond, hieren tand, hieren appel, hieren hoed
-
Hier + vrouwelijk enkelvoud:
Vb: hier dochter, hier sekosj, hier kat, hier sjier (schaar)
-
Hier + onzijdig enkelvoud:
Vb: hier kènd, hier hous, hier kleed, hier sjalleke
-
Hier + al wat meervoud is:
hier katte, hier hon, hier appele, hier shoehn, hier kleer (slt)
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk: ’t Ès den hiere
vrouwelijk: ’t Ès de hier
onzijdig: ’t Ès het hier
meervoud: ’t Zijn de hier
6. 3° Persoon meervoud
Nederlands: hen
Genker dialect: hin, hinne (hinnen)
-
Hinne + mannelijk enkelvoud:
Vb: hinne stal, hinne man, hinne villoo, hinne pool (paal)
Maer: hinnen hond, hinnen appel, hinnen dród, (draad), hinnen toun
-
Hin + vrouwelijk enkelvoud:
Vb: hin vroo, hin kat, hin sjier, hin tóffel, hin poert
-
Hin + onzijdig enkelvoud:
Vb: hin kènd, hin hous, hin belke, hin brikske, hin jeske
-
Hin + al wat meervoud is.
Vb: Hin kènner, hin hon, hin katte, hin heis, hin klidsjes
Zelfstandig gebruikt:
mannelijk: ’t Ès den hinne
vrouwelijk: ’t Ès de hin
onzijdig: ’t Ès het hin
meervoud: ’t Zijn de hin
|